حکمرانی دانش چیست و به چه می‌پردازد؟
حکمرانی دانش با تنظیم روابط و شکل‌دهی فرهنگ، فرایندها، رویه‌ها، نگرش‌ها، ساخت‌ها و تعاملات، فواید متصور از هر نوع دانش را در ورطه عمل به بار می‌نشاند؛ به گونه‌ای که هیچ دانشی بلکه هیچ فکری در گذشته مورد غفلت و فراموشی قرار نگرفته و در عین حال قابلیت‌های بهره‌مندی علمی از دانش موجود را در نظر و عمل فراهم کرده و دانش آینده را به مسیر اصلی خود هدایت می‌نماید. با این نگاه، تک‌تک افراد یک مجموعه، بازیگران اصلی حوزه حکمرانی دانش قلمداد خواهند شد. در این حوزه، دانش توسط عده‌ای خاص مدیریت نمی‌شود بلکه نحوه ایفا نمودن نقش همه بازیگران این عرصه در شکل‌گیری و ایجاد سازوکارهای نرم و سخت نظام دانشی چینش می‌یابند. آماده‌سازی بسترهای لازم برای حکمرانی دانش از این جهت است که بازیگران حوزه‌ای خاص بتوانند مستقیماً در راهبری و ایجاد نظم و نظام دانشی نقش ایفا کنند. یکی از ابزارهای مهم این عرصه، تمسک به علم‌سنجی و روایتگری نظام‌مند دانش در جریانات علمی است که از ارزیابی گرفته تا بهره‌برداری علمی حاصل از تحلیل‌هایی از سنخ دانش را شامل می‌شود. علم‌سنجی را می‌توان تجزیه‌وتحلیل کمی و کیفی فرایند تولید، توزیع و استفاده از اطلاعات علمی و عوامل مؤثر بر آن و توصیف، تبیین و پیش‌بینی این فرآیند به منظور برنامه‌ریزی، سیاستگذاری، اعتلا و آگاهی و آینده‌نگری علمی و پژوهشی در ابعاد فردی، گروهی، سازمانی و بین‌المللی دانست.
دانشجوی دکتری دانشگاه امام صادق علیه السلام
عضو شبکه پژوهشگران حلقه حکمرانی علوم اجتماعی در حوزه حکمرانی دانش
