بایگانی برچسب ها: هفته پژوهش 99
انتشار ویژه‌نامه «پژوهشی درباره راهبری پژوهش»
ویژه‌نامه «پژوهشی درباره راهبری پژوهش» به همت حلقه حکمرانی علوم اجتماعی مرکز رشد منتشر شد. این پرونده ویژه مشتمل بر مقالاتی از اعضای اصلی و شبکه پژوهشگران حلقه است که برخی از آن‌ها هم‌زمان با هفته پژوهش امسال در رسانه‌های داخلی منتشر شدند.
ملک‌زاده‌ها عارضه‌اند، علت را دریاب!
جریان استعفای دکتر ملک‌زاده از معاونت تحقیقات و فناوری وزارت علوم و اظهارات وزیر بهداشت در پی آن چند روزی تیتر اول رسانه‌ها بود. این فضا را نمی‌توان به سادگی تحلیل کرد و قدری پیچیده است. جای سؤال اینجاست که امثال دکتر نمکی که به نوعی در مقام راهبری علم و پژوهش قرار دارند، باید چه رویکردی در مواجهه با اجتماع علمی، اهالی دانش و امثال دکتر ملک‌زاده داشته باشند؟…
آیا نقطه آغاز افزایش بودجه و اعتبارات پژوهشی است؟
بحث بر سر این است که چرا ۴ درصد از تولید ناخالص داخلی به پژوهش اختصاص نیافته است؟ چرا متناسب با افزایش افسارگسیخته هزینه‌های پژوهش، بودجه پژوهش افزایش نیافته است؟ چرا کشورهای پیشرفته اروپایی سالیانه میلیاردها دلار صرف پژوهش می‌کنند ولی دولت ما همان مقدار بودجه اندک تعیین شده در لایحه را نیز تماما اختصاص نمی‌دهد؟ این سوالات و مباحث مربوط به امروز و دیروز نیست و سال‌هاست که ادامه دارد و به نظر ادامه نیز خواهد داشت و به این زودی‌ها به نتیجه نخواهد رسید.
ضرورت تنوع مکانیسم‌های تامین مالی پژوهش
یکی از راه‌های افزایش بهره‌وری طراحی مناسب و هدفمند سازوکارهای تامین مالی است. آنچه در مورد بودجه پژوهش کمتر مورد مقایسه و بررسی قرار می‌گیرد سازوکارهای تامین و تخصیص بودجه پژوهش است. بدون شک یکی از علل کاهش و یا افزایش بهره‌وری همین سازوکارها هستند.
ارتباط علمی خوب، حکمرانی جدیدی می‌طلبد!
عنصر اصلی در حکمرانی دانش پژوهشی، شبکه است. به طوری که حکمرانی دانش پژوهش به معنی حکمرانی شبکه پژوهش نیز می‌باشد. منظور از شبکه، کنشگرانی هستند که باهم متصل بوده و در تعامل با یکدیگر پژوهش می‌کنند. بنابراین می‌توان این شبکه را شبکه دانش پژوهشی نام‌گذاری کرد. نحوه ساخت این شبکه‌ها چگونه است؟…
قصه روستای چشمه‌سار؛ حکمرانی دانش علمی و نقش آن در شکل‌گیری محتوای پژوهش
ما در حکمرانی دانش علمی به دنبال این هستیم که بتوانیم به آبراهه‌ها (جریانات تولید دانش) که از چشمه (پژوهشگران) سرچشمه می‌گیرند، نظم دهیم و تغییر محتواهای پژوهش را از منظر اهرم دانش بررسی و کشف کنیم. این کار مکانیسم‌های خاص خود را می‌طلبد و ما به‌دنبال کشف این مکانیسم‌ها و نحوه عملیاتی کردن آن‌ها هستیم.
آیا جای درستی ایستاده‌ایم؟ (تأملی پیرامون حیات پژوهش و پژوهشگر در بستر انقلاب)
خبر شهادت برای هر فرد در حال حرکتی در مسیر مجاهده علمی و پژوهشی کافی بود تا مانند بساری از اوقات و دوره‌ها در زندگی هر فردی به عقب نگاهی بیندازد و با توجه به آنچه بر او گذشته، برای ادامه مسیر خود تصمیمی درست بگیرد اما برای ذهنی که پس از مواجهه با خبر شهادت ایشان، اگر اندکی برگ‌های تقویم‌اش را ورق بزند به سالروزی برای بزرگداشت پژوهش می‌رسد، نه تنها توجه به آینده‌اش مهم است بلکه مسیری تازه را نیز در مقابل خود می‌یابد که در همین حوالی، انسانی بزرگ را در تاریخ خود تقدیم کرده است!
گذری بر چیستی و چرایی «حکمرانی علوم اجتماعی»
هر فعلی که از ما سر می‌زند، در حقیقت در حال تبعیت از یک امری هستیم و این موضوع مورد مطالعه بسیاری از پژوهشگران در سرتاسر دنیا قرار گرفته است. این تبعیت در فضای علم و علوم اجتماعی چه مختصاتی دارد؟
جعبه سیاه تحول علمی باز شد!
«جعبه سیاه تحول علمی باز شد!». این جمله شبیه یک آرزو یا یک رؤیا است. آرزوی همه کسانی که با پژوهش و علم و مخصوصاً تحول علوم انسانی سرو کار دارند. واقعا چگونه می‌توان شاهد یک تغییر بنیادین در بنای علمی کشور بود؟ پاسخ به این سؤال فقط با باز شدن جعبه سیاه تحول علمی امکان‌پذیر است. ممکن است عطش دیرپای دغدغه‌مندان برای یافتن پاسخ، ایشان را به سوی حوزه-رشته‌های مختلفی اعم از مدیریت تحوّل، سیاست‌گذاری علم و فناوری، فلسفه علوم اجتماعی، جامعه‌شناسی علم، تاریخ علم، مطالعات آموزش عالی و … سوق داده باشد ولی باز هم این عطش برطرف نشود. در این صورت باید طرح جدیدی درانداخت. طرح جدیدی که در این یادداشت از آن با عنوان «حکمرانی علم» و به طور خاص «حکمرانی علوم اجتماعی» یاد می‌شود.